سلام خدمت دانشجویان محترم

در تلاشم تا ان شاء الله جزوه عرفان عملی حتی الامکان تا چهار شنبه همین هفته آخر وقت آماده شود

بحمد الله بخش مهمی از کار انجام شده

موفق باشید

ساز و کار کلاس های اینجانب در ترم جاری به شرح ذیل می باشد

حضور و غیاب: طبق قانون آموزش3 جلسه غیبت مجاز است و پس از آن از امتحان محروم شده ، نمرة پایان ترم صفر می باشد (در کلاس ما این قانون قدری معتدل تر اجرا می شود)

منبع: جزوه، مطالب سر کلاس، و احتمالا جزوة تکمیلی که در اواخر ترم ارائه می شود

امتحان به صورت تستی-تشریحی خواهد بود

تحقیق 2 نمره دارد که لازم است به صورت کنفرانس ارائه شود و پس از ارائه به ای میل اینجانب alirezaaraste@gmail.com درخواست وقتی برای ارائه می شود که لازم است پس از دریافت تاریخ ، در تاریخ تعیین شده ارائه شود و در غیر  اینصورت نمره ای نخواهد داشت.

موضوع تحقیق در درس آیین زندگی یکی از سرفصلهای درس آیین زندگی یا تحقیقی با موضوع اخلاقی می باشد ؛

این تحقیق می تواند تا 5 نمره داشته باشد

قابل توجه دانشجویانی که این ترم با بنده درس آیین زندگی داشته اند

جزوة‏ ویرایش شده آیین زندگی تحویل انتشارات پشت دانشکده فنی شد

بر روی همین وبلاگ نیز لینکی (در بخش لینک دوستان) قرار داده شده که می توانید آن را یک جا دانلود کنید (از هر کدام از سرورها استفاده کنید تفاوتی ندارد)

از ویژگیهای امام دوازدهم عجل الله فرجه الشریف- که در روایات وارده از اهل بیت علیهم السلام، مورد تاکید واقع شده غیبت آن حضرت است. و از جمله عبدالعظیم حسنی از امام محدتقی از پدرانش از امیر مومنان علیهم السلام نقل کرده است که فرمود: قائم ما غیبتی دراز مدت دارد و گویا شیعیان را می بینم که در زمان غیبت او همانند حیوان گرسنه ای که دنبال چراگاه می گردد در جستجوی اویند ولی او را نمی یابند. آگاه باشید که هر کس از ایشان که بر دینش ثابت بماند و در اثر طول غیبت امامش دچار قساوت قلب نگردد در روز قیامت با من در درجة من خواهد بود. سپس فرمود: هنگامی که قائم ما قیام می کند بیعتی از هیچکس بر گردن او نخواهد بود (و هیچ حاکم ستمگری تسلطی بر او نخواهد داشت) و بدین منظور، مخفیانه متولد می شود و از چشم مردم غایب می گردد (منتخب الاثر/255)

و از امام سجاد از پدرش از امیر مومنان علیهم السلام روایت شده که فرمود: قائم ما دو غیبت دارد که یکی طولانی تر از دیگری است و تنها کسانی که یقین قوی ومعرفت صحیح داشته باشند بر امامت او ثابت می مانند (منتخب الاثر/251)

برای روشن شدن راز غیبت باید نظری به سرگذشت ائمه اطهار علیهم السلام بیفکنیم.

چنانکه می دانیم بعد از رسول خدا (ص) اکثریت مردم با ابوبکر و بعد با عمر و سپس با عثمان بیعت کردند و در اواخر حکومت وی که نابسامانیهای فراوانی در اثر تبعیضات ناروا پدید آمددست به شورش زده، او را به قتل رسانیدند و با امیر مؤمنان علی (ع) بیعت کردند.

آن حضرت که خلیفة منصوب از طرف خدا و رسول (ص) بود در طول حکومت خلفاء سه گانه برای رعایت مصالح جامعه نوبنیاد اسلامی دم فروبست و جز از سراتمام حجت سخنی نگفت و در عین حال، از هیچ اقدامی به نفع اسلام و مسلمین دریغ نورزید. اما دوران حکومت چند سالة خودش به جنگ با اصحاب جمل و معاویه و خوارج، سپری شد و سرانجام به دست یکی از خوارج به شهادت رسید.

امام حسن مجتبی (ع) نیز به دستور معاویه مسموم شد. و پس از مرگ معاویه فرزندش یزید که اعتنایی به ظواهر اسلام هم نداشت بر اریکة سلطنت اموی تکیه زد و بااین روند نزولی می رفت که نام و نشانی از اسلام باقی نماند، از اینروی امام حسین (ع) چاره ای جز قیام ندید و با شهادت مظلومانه‌اش مسلمانان را تا اندازه ای هوشیار و بیدار کرد و اسلام را از نابودی نجات داد. ولی شرایط اجتماعی برای تشکیل حکومت عدل اسلامی فراهم نگردید. و از این جهت سایر ائمه اطهار (ع) به تحکیم مبانی عقیدتی و نشر معارف و احکام اسلام و تربیت و تهذیب نفوس مستعد پرداختند و در حدودی که شرایط اجازه می داد مخفیانه مردم را به مبارزه با ظالمان و جباران دعوت می کردند و ایشان را به تحقیق حکومت الهی و جهانی امیدوار می ساختند و بالاخره یکی پس از دیگری به شهادت رسیدند.

به هر حال ائمه اطهار علیهم السلام در مدت دو قرن و نیم توانستند با تحمل مشکلات وفشارهای فوق العاده، حقایق اسلام را برای مردم بیان کنند بخشی را به صورت عمومی، و بخشی را به طور خصوصی برای شیعیان اصحاب خاص خودشان. و بدین ترتیب معارف اسلامی در ابعاد گوناگونش در جامعه انتشار یافت و بقاء شریعت محمدی تضمین شد. و ضمنا در گوشه وکنار کشورهای اسلامی گروههایی برای مبارزه با حاکمان ستمگر تشکیل گردید و دست کم توانستند تا حدودی جلو ستمها و خود سریهای جباران را بگیرند.

ولی آنچه وحشت و اضطراب حاکمان خودکامه را بر می انگیخت وعدة ظهور حضرت مهدی (عج) بود که هستی آنان راتهدید می کرد. ازاین روی معاصرین امام حسن عسکری (ع) به شدت ایشان را تحت نظر قرار دادند که اگر فرزندی برای آن حضرت متولد شود او را به قتل برسانند وخود آن بزرگوار را در عنفوان جوانی به شهادت رساندند. ولی ارادة خدای متعال بر این قرار گرفته بود که حضرت مهدی (عج) متولد و برای نجات جامعة بشری ذخیره شوند و به همین جهت بود که در زمان حیات پدرشان جز افراد معدودی از خواص شیعه کسی آن حضرت را زیارت نمی کرد و بعد از وفات پدر بزرگوارشان تماس امام با مردم به وسیله چهار نفر که یکی پس ازدیگری به سمت نیابت خاص مفتخر می شدند برقرار می گردید و از آن پس برای مدت نامعلومی «غیبت کبری» واقع شد تا روزی که جامعة بشری امادة پذیرش حکومت الهی جهانی شود و به امر خدای متعال ظهور فرماید.

بنابراین راز اصلی غیبت آن حضرت این است که از شر جباران و ستمگران محفوظ بماند و در بعضی از روایات به حکمتهای دیگری نیز اشاره شد که از جملة‌آنها آزمایش مردم است که بعد از اتمام حجت چه اندازه پایدار و استوار می مانند.

البته در زمان غیبت هم مردم به کلی از فیوضات آن حضرت بی بهره نیستند و به تعبیری که در روایات آمده همانند خورشیدی که پشت ابر باشد کمابیش از نور او استفاده می‌کنند چنانکه افراد بیشماری هر چند به صورت ناشناس- به زیارت ایشان مشرف شده و برای رفع گرفتاریهای مادی و معنوی از آن بزگوار بهره مند شده اند واساسا حیات آن حضرت عامل مهمی برای دلگرمی و امیدواری مردم است تا خود را اصلاح و آمادة ظهور کنند.

ی از طرق شیعه و سنی از پیغمبر اکرم (ص) نقل شده که در بعضی از آنها فقط به تعداد آن بزرگواران اشاره شده و در بعضی اضافه شده که همگی ایشان از قریش هستندو در بعضی دیگر عدد ایشان را عدد نقباء بنی اسرائیل شمرده و در بعضی دیگر آمده است که نه نفر ایشان از فرزندان امام حسین (ع) هستند وبالاخره در بعضی از روایات اهل سنت و روایات متواتر از طرق شیعه اسماء یکایک ایشان بیان شده است. و نیز روایات زیادی از طرق شیعه دربارة امامت هر یک از ائمه اطهار علیهم الصلوه والسلام- نقل شده که در این مختصر، مجال ذکر نمونه ای از آنها هم نیست (غایه المرام، اثبات الهداه و بحارالانوار). از اینروی آخرین بحث از بخش امامت را به بحث دربار‌ة امام دوازدهم حضرت صاحب الزمان – عجل الله تعالی فرجه الشریف- اختصاص می دهیم و برای رعایت اختصار تنها به ذکر مهمترین نکات می پردازیم.

حکومت الهی جهانی

دانستیم که هدف اصلی و اولی از بعثت انبیاء کامل کردن شرایط برای رشد و تکامل آزادانه و آگاهانة انسانها بوده که به وسیلة قراردادن وحی الهی در دسترس مردم، تحقق یافته است. همچنین اهداف دیگری نیز منظور بوده که از جمله می توان کمک به رشد عقلانی و تربیت روحی و معنوی افراد مستعد را به شمار آورد. و در نهایت انبیاء عظام-علیهم الصلوه و السلام- درصدد تشکیل جامعة ایده ال براساس خداپرستی وارزشهای الهی و گسترش عدل وداد در سراسر زمین بوده اند وهر کدام در حد امکان قدمی در این راه برداشته اند و بعضی از ایشان توانسته اند در محدودة جغرافیایی و زمانی خاص، حکومت الهی را برقرار سازند. ولی برای هیچکدام از ایشان شرایط تشکیل حکومت جهانی فراهم نشده است.

البته فراهم نشدن چنین شرایطی به معنای نارسایی تعالیم و برنامه‌های انبیاء یا نقص مدیریت و رهبری ایشان نیست و نیز به معنای تحقق نیافتن هدف الهی از بعثت ایشان نمی باشد زیرا همچنانکه اشاره شد هدف الهی فراهم شدن زمینه و شرایط برای سیر و حرکت اختیاری انسانهاست «لئلا یکون للناس علی الله حجه بعد الرسل» (تا اینکه مردم پس از انبیاء برخداوند حجتی نداشته باشند) (نساء/165)

نه الزام و اجبار مردم بر پذیرفتن دین حق و پیروی از رهبران الهی؛ و این هدف تحقق یافته است. در عین حال، خدای متعال در کتابهای آسمانیش وعدة تحقق حکومت الهی را در پهنة زمین داده است که می توان آن را نوعی پیشگویی نسبت به فراهم شدن زمینة پذیرش دین حق در سطح وسیعی از جامعه انسانی به حساب آورد که با استفاده از افراد و گروههای بسیار ممتاز و از مددهای غیبی الهی موانع تشکیل حکومت جهانی از سر راه برداشته شده عدل وداد بر توده‌های ستمدیدة مردم که از بیداد ستمگران به ستوه آمده و از همه مکتبها ناامید نشده اند گسترش خواهد یافت. و می توان آن را تحقق هدف نهایی از بعثت پیامبر خاتم (ص) و دین جهانی و جاودانی او به حساب آورد زیرا دربارة‌وی فرموده است: «لیظهره علی الدین کله» (توبه/37)

و با توجه به اینکه امامت، متمم نبوت و تحقق بخش حکمت خاتمیت است می توان نتیجه گرفت که این هدف به وسیلة آخرین امام تحقق خواهد یافت واین همان مطلبی است که در روایات متواتری که دربارة‌ حضرت مهدی – ارواحنا فداه- وارد شده مورد تاکید قرار گرفته است.

در اینجا نخست به چند آیه از قرآن کریم که متضمن بشارت به تحقق چنین حکومتی است اشاره می کنیم و سپس به ذکر نمونه ای از روایات مربوط به این مبحث می‌پردازیم.

وعدة ‌الهی

خدای متعال در قرآن کریم می فرماید: در تورات و زبور نوشته ایم که صالحان، وارث زمین خواهند بود: «ولقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون» (انبیاء/105) و در آیة دیگری نظیر این مضمون ا زحضرت موسی (ع) نقل شده است (اعراف/ 128) و بی شک این وعده روزی تحقق خواهد یافت.

و در جای دیگر بعد از اشاره به داستان فرعون که مردم را به استضعاف کشانده بود می فرماید: «و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض »

هر چند در مورد بنی اسرائیل به قدرت رسیدن آنان بعداز رهایی از چنگال فرعونیان است ولی تعبیر «و نرید…» اشاره به یک ارادة مستمر الهی دارد و از اینروی در بسیاری از روایات، بر ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف تطبیق شده است. (بحار، ج 51، ص 54 و 63 و64)

همچنین در جای دیگری خطاب به مسلمانان می فرماید: کسانی از شما که ایمان واقعی واعمال شایسته داشته باشند به خلافت خواهند رسید «وعدالله الذین امنوامنکم وعملواالصالحات لیستخلفنهم فی الارض کما استخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذین ارتضی لهم و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا یعبدوننی لایشرکون بی شیئا و من کفر بعد ذلک فاولئک هم الفاسقون» (نور/55) ودر روایات آمده است که مصداق کامل این وعده، در زمان ظهور ولی عصر، عجل الله فرجه الشریف- تحقق خواهد یافت.

نمونه ای از روایات

روایاتی که شیعه و سنی از پیامبر اکرم (ص) دربارة‌حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف نقل کرده‌اند فوق حد تواتر است و تنها روایاتی که اهل سنت نقل کرده اند به تصدیق عده ای از علماء خودشان به حد تواتر می رسد. و گروهی ازعلماء ایشان اعتقاد به آن حضرت را مورد اتفاق همه فرقه های اسلامی دانسته اند (شرح ابن ابی الحدید، ج 2، ص 535) و عده ای از علماء اهل سنت کتابهایی دربارة آن حضرت و علائم ظهورشان نوشته اند (مانند کتاب «البیان فی اخبار صاحب الزمان» تالیف حافظ محمدبن یوسف گنجی شافعی که در قرن هفتم می زیسته و کتاب البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان» تالیف متقی هندی که در قرن دهم می زیسته است.) اینک نمونه ای از روایات اهل سنت:

از جمله چندین روایت از پیامبر اکرم (ص) نقل کرده اند که فرمود: اگر یک روز از عمر جهان بیشتر نمانده باشد خدای متعال آن روز را چنان طولانی خواهد کرد تا مردی از اهل بیت من و همنام من به حکومت برسد (صحیح ترمندی، ج2، ص 46 صحیح ابوداود: ج2، ص 207، مسند احمدبن حنبل، ج 1 ص 378) و از ام سلمه روایت کرده اند که رسول خدا (ص) فرمود: مهدی از عترت من واز فرزندان فاطمه است (العاف اراغبین/ص134، نقل از صحیح مسلم، و ابوداود و سنائی و ابن ماجه و بیهقی)

و از ابن عباس نقل کرده اند که رسول خدا فرمود:همانا علی، امام امت بعداز من است واز فرزندان او قائم منتظر می باشد و هنگامی که ظهور کند زمین را پر از عدل و داد می‌سازد چنانکه پر از ظلم وجور شده است (ینابیع الموده، ص 494)